อัฟกานิสถาน : การกลับมาของฏอลิบาน ตอนที่ 14
อัฟกานิสถาน : การกลับมาของฏอลิบาน ตอนที่ 14
จรัญ มะลูลีม
ความล่มสลายของจักรวรรดิ
สหรัฐได้ทำลายฐานของ CIA และเครื่องยนต์กลไกสงครามในกรุงคาบูล เมื่อทหารชุดสุดท้ายถอนออกจากอัฟกานิสถานหลังจากเสร็จสิ้น “ภารกิจพิเศษ” ซึ่งในความเป็นจริงได้พิสูจน์ให้เห็นความล้มเหลวด้านการระหว่างประเทศได้อย่างชัดเจน
การออกจากอัฟกานิสถานอย่างชุลมุนวุ่นวายของทหารสหรัฐก่อนวันที่ 31 สิงหาคม ซึ่งกำหนดโดยฏอลิบานเท่ากับเป็นการสิ้นสุดสงครามอันยาวนานของสหรัฐ
เครื่องบินบรรทุกข์ทหารสหรัฐที่เหลืออยู่ในอัฟกานิสถานเที่ยวสุดท้ายได้ออกจากกรุงคาบูลหนึ่งนาทีก่อนเที่ยงคืน โดยปล่อยให้สนามบินอยู่ในการควบคุมโดยสมบูรณ์กับผู้ชนะคือฏอลิบาน
สหรัฐได้เห็นแล้วว่าสนามบินถูกทิ้งไว้อย่างไร้การดูแล เมื่อทุกสิ่งที่อยู่ในสนามบิน รวมทั้งสายพานลำเลียงสัมภาระ รถบรรทุกน้ำมันและทางเดิน หากไม่ถูกทำลายก็จะถูกขโมย
อุปกรณ์การสื่อสารซึ่งจำเป็นสำหรับการควบคุมทางอากาศก็หายไป ตัวลานบินเองตามรายงานของเจ้าหน้าที่ฏอลิบานที่ได้รายงานเอาไว้ก็เต็มไปด้วยขยะและเศษซากยานพาหนะทางทหาร เครื่องบินและเฮลิคอปเตอร์ Black Hawks และเครื่องบินต่อสู้อื่นๆ
บรรดาเครื่องบินต่อสู้ถูกทำลายโดยทหารที่ออกจากอัฟกานิสถานไปแล้ว รวมทั้งเฮลิคอปเตอร์และอุปกรณ์อื่นๆ
อย่างไรก็ตาม ทหารสหรัฐได้ทิ้งสุนัขที่พวกเขาฝึกฝนสำหรับกองทัพเอาไว้ โดยสุนัขเหล่านี้ได้รับการช่วยเหลือและถูกส่งไปยังที่ดูแลสุนัขต่อไป
สหรัฐได้มอบอาวุธให้กับกองกำลังของอัฟกานิสถานที่ได้รับการฝึกฝนและการช่วยเหลือทางการเงิน โดยสหรัฐไม่ต้องการให้ยุทโธปกรณ์เหล่านี้ตกไปอยู่ในมือของฏอลิบาน
ผู้นำฏอลิบานมีความโกรธเคืองตามที่พวกเขาอ้างว่ายุทโธปกรณ์ทางทหารเหล่านี้เป็นของรัฐอัฟกัน และพวกเขาเป็นผู้ประสบความสำเร็จจากการได้รับชัยชนะมาอย่างชอบธรรมจากรัฐบาลกรุงคาบูลที่สนับสนุนโดยสหรัฐ
แต่ฏอลิบานก็ไม่จำเป็นที่จะต้องออกมาฟ้องร้องด้วยเสียงอันดัง เนื่องจากนักรบของพวกเขาได้เข้ายึดยุทโธปกรณ์ทีมีสมรรถนะสูงจำนวนมากเอาไว้ได้จากทหารของรัฐบาลอัฟกานิสถานซึ่งยุติการต่อสู้ลงไปแล้ว
เป็นเวลากว่า 20 ปี นับจากการเข้ามาอัฟกานิสถานในปี 2001 สหรัฐใช้เงินไป 83 พันล้านเหรียญสหรัฐ ในการฝึกฝนและติดอาวุธให้กับทหารของอัฟกานิสถาน
สถานทูตที่ถูกทิ้งไว้
สถานทูตสหรัฐในกรุงคาบูลซึ่งเป็นหนึ่งในสถานทูตในประเทศอัฟกานิสถานถูกสร้างขึ้นมาด้วยวงเงิน 800 ล้านเหรียญสหรัฐบัดนี้ได้ยุติการใช้งานลงไปอย่างน้อยก็ระยะเวลาหนึ่ง
ก่อนการล่มสลายคณะผู้บริหารของ Biden ประกาศแผนที่จะส่งทหาร 300 คน เข้ามาปกป้องสถานทูต รวมทั้งที่ตั้งของ CIA ที่อยู่ในกรุงคาบูล ซึ่งรัฐบาลก่อนได้ใช้ฝึกกองกำลังต่อต้านการก่อการร้ายบัดนี้ถูกทำลายลงอย่างราบคาบผ่านระเบิดควบคุมที่ส่องสว่างอยู่ทั่วท้องฟ้าของกรุงคาบูล เสียงระเบิดทั้งลูกที่หนึ่งและลูกที่สองดังสนั่นในกรุงคาบูล
สหรัฐไม่ต้องการให้ข่าวสารที่มีความอ่อนไหวใดๆ หรือยุทโธปกรณ์ใดๆ ที่มีอยู่ในฐานของ CIA ตกไปอยู่ในมือของผู้ใดที่ไม่ใช่ทหารสหรัฐ
สหรัฐกล่าวว่าได้ส่งเจ้าหน้าที่ของสถานทูตสหรัฐในอัฟกานิสถานไปยังกาตาร์โดยหวังว่าจะทำภารกิจกับฏอลิบานอย่างถาวรในกรุงโดฮาต่อไป
ประเทศยุโรปหลายประเทศก็เตรียมตัวย้ายสถานทูตของพวกตนไปอยู่กรุงโดฮา อย่างไรก็ตามเยอรมนีได้ยืนยันว่ามีแผนที่จะส่งนักการทูตของตนกลับไปกรุงคาบูลอย่างรวดเร็วที่สุด
ผู้นำฏอลิบานได้ส่งเสริมให้ประเทศต่างๆ อย่างเช่นอินเดีย ซึ่งรีบร้อนถอนนักการทูตของตนไปให้กลับมาเปิดสถานทูตของพวกเขาใหม่อีกครั้ง
หนึ่งอาทิตย์ก่อนเส้นตายของวันที่ 31 สิงหาคม Biden แต่งตั้งหัวหน้า CIA Thomas Burns ไปพบมุลลอฮ์ กอนีย์ บาราดัร ซึ่งเป็นผู้นำหมายเลขสองของฏอลิบาน
บาราดัรถูกปล่อยตัวออกมาจากการจองจำในปากีสถานในปี 2018 ภายใต้แรงกดดันของสหรัฐ เชื่อกันว่าบาราดัรถูกเจ้าหน้าที่ปากีสถานจับกุมหลังจากที่เขาตกลงที่จะให้มีการพูดคุยโดยตรงกับรัฐบาลสหรัฐในกรุงคาบูลเมื่อปี 2008
ตามรายงานของผู้เชี่ยวชาญในพื้นที่ในเวลานั้นฏอลิบานมีสภาพอ่อนแอทางทหาร ปากีสถานจึงต้องการเป็นผู้ร่วมวงสนทนาหลัก
ตามรายงานบางรายงานในช่วงที่ Burns เยือนกรุงคาบูล กล่าวว่า Burn ได้ขอร้องฏอลิบานให้ขยายการถอนทหารออกไปอีก 10 วัน โดย Biden ก็แสดงถึงความต้องการนี้มาก่อนเช่นกัน
อย่างไรก็ตามฏอลิบานที่อยู่ในสถานะที่เป็นต่อไม่เห็นด้วยกับการร้องขอดังกล่าว รวมทั้งคำขอที่มาจากยุโรปที่เป็นพันธมิตรของสหรัฐ เจ้าหน้าที่ของสหรัฐกล่าวกับผู้สื่อข่าวว่าประเด็นต่างๆ ที่มีการพูดคุยกับผู้นำฏอลิบานคือการอพยพผู้คนออกจากอัฟกานิสถานอย่างปลอดภัย และการหาแนวทางที่จะขัดขวางการคุกคามที่มาจากการก่อการร้ายที่มีข่าวเล็ดลอดออกมาว่าอาจจะมีขึ้นที่สนามบิน ซึ่งมีชาวสหรัฐนับพันคนและกองกำลังจากต่างชาติมารวมตัวกันอยู่ที่นี่เพื่อจะออกจากประเทศนี้ไปหลังการล่มสลายของรัฐบาลอัชร็อฟ กอนีย์
หลังจากเครื่องบินสหรัฐลำสุดท้ายออกจากแผ่นดินอัฟกานิสถานไปแล้วก็มีหลักฐานแสดงให้เห็นจากผู้สังเกตการณ์ว่าสหรัฐต้องเผชิญกับความสูญเสียและความทรนงทางทหารมากที่สุดอันเนื่องมาจากความพ่ายแพ้ที่สหรัฐต้องประสบอีกครั้งหลังจากต้องถอนตัวออกจากเวียดนามเมื่อกรุงไซง่อนล่มลงในปี 1975
ในครั้งนี้กองทัพที่ทรงพลังที่สุดของโลกต้องมาพ่ายแพ้กองกำลังแบบไม่ประจำการที่มีนักต่อสู้อยู่เพียง 70,000 คนเท่านั้น
ผู้นำทั่วโลกรวมทั้งผู้นำทางความคิดทั้งหลายได้แสดงความหวังว่าการรวมตัวของอุตสาหกรรมการทหารของสหรัฐควรต้องมีการทบทวนอีกครั้งก่อนที่จะออกไปสู่สงครามที่ไม่มีวันจบสิ้น (never- ending war) ในประเทศที่อยู่ห่างไกล
ดังที่ได้กล่าวมาแล้ว Biden ให้สัญญาที่จะอพยพพลเมืองทุกคนของสหรัฐออกไปจากอัฟกานิสถานก่อนเส้นตายวันที่ 31 สิงหาคม
ทั้งนี้เป็นที่รับรู้กันมาตั้งแต่ต้นแล้วว่ากระบวนการถอนตัวของพลเมืองสหรัฐออกจากอัฟกานิสถานเป็นเวลาสองอาทิตย์ติดต่อกันมีกองกำลังของสหรัฐกับนาโต้คอยอำนวยความสะดวกให้