ณ หน้าหอประชุมเกษตร

ณ หน้าหอประชุมเกษตร

ประมาณ ๖ โมงเย็น เมื่อ ๒-๓ วันที่ผ่านมานี้ ผมได้เดินผ่านไปที่ริมสระน้ำ หน้าหอประชุมของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เวลานั้น เป็นเวลาเลิกงาน รถวิ่งผ่านไปมาหนาแน่น รวมทั้ง มอเตอร์ไซค์รับจ้างจอแจ เป็นโอกาสที่พวกเขามีผู้โดยสารหลายคนในตอนเช้าหรือเย็น และ มีนิสิตเกษตรเดินกลับบ้านเป็นกลุ่มๆ คุยกัน หัวเราะกัน ดูมีความสุขสำหรับวัยใส ดูพวกเขาตัวสูงๆ สง่างาม ไม่เหมือนในสมัยก่อน

ผมหยุดเดิน ดูหอประชุมเกษตรที่ยังตั้งตระหง่าน เป็นที่คุ้นเคยมาประมาณ ๕๕ ปีแล้ว สมัยนั้น ถ้าเป็นเวลา ๖ โมงเย็น สถานที่ จะเงียบสงบ นานๆจะมีรถผ่านมาสักคัน มีแต่นิสิตขี่จักรยาน มาจอดที่ลานจอด หก เหลี่ยม เพื่อไปขึ้นรถเมล์เข้ากรุงเทพฯ หรือ นิสิตบางกลุ่มอาจจะขี่จักรยานไปสามแยกเกษตร ( สี่แยกเกษตรในปัจจุบัน) เพื่อไปหาร้านอาหารเย็นรับประทานกัน ปกติ มื้อหนึ่ง ถ้าเฉลี่ยเงินกัน ก็ตกคนละ ๓-๔ บาท ต่อมื้อ โดยสั่งกับข้าวเท่าจำนวนคน และข้าวเปล่าคนละ ๒ จาน สมัยก่อนนั้น บริเวณในมหาวิทยาลัย มีแต่นิสิตเกษตรเป็นส่วนใหญ่ และนิสิตทั้งหมด ก็มีประมาณ ๒,๐๐๐ คน ยังไม่มีหน่วยงานของราชการมาตั้งที่บางเขนนี้ ยกเว้นหน่วยงานที่มีการทดลอง วิจัย

หอประชุมในสมัยนั้น เป็นสถานที่ ปฐมนิเทศ นิสิตใหม่ ปี ๑ และเป็นที่ประชุมรวมของมหาวิทยาลัยโดยเฉพาะในโอกาสที่ท่านอธิการบดีเป็นประธานในการประชุม เป็นสถานที่ทรงดนตรีของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลที่ ๙ ซึ่งได้เสด็จมาทุกปี ยกเว้นปีที่ผมเรียนอยู่ ปีสุดท้าย ที่ทรงพระราชทานเลี้ยงนิสิตด้วย โดยให้ยกกันไปที่ลานกลางแจ้ง พระที่นั่งอัมพรสถาน และที่หน้าหอประชุมเกษตรนี้เอง ที่ มีต้นนนทรี ที่พระเจ้าอยู่หัวทรงปลูกที่หน้าหอประชุม ซึ่งปัจจุบัน เติบโตขึ้นเป็นปกติ เพราะดูแลรักษาอย่างดี บริเวณหลังหอประชุมเป็นสถานที่จัดงานลีลาศโต้รุ่งกลางทุ่งบางเขน ในวันปีใหม่ และวันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัย ในปีไหน ที่วันลอยกระทงตรงกับเวลาเปิดเรียน ก็จะมีงานวันลอยกระทงที่สระน้ำหน้าหอประชุม มีการแห่กระทง ของหอพักต่างๆที่ส่งเข้ามาประกวดเป็นที่สนุกสนาน ในสมัยนั้น ผู้มาร่วมงานลอยกระทง จะเป็นนิสิต อาจารย์ และบุคลากรในมหาวิทยาลัย เป็นส่วนใหญ่ ประชาชนในละแวกนั้นยังมีน้อย และการคมนาคมก็ไม่สะดวกที่จะมาลอยกระทงที่สระน้ำหน้าหอประชุม

กิจกรรมอื่นๆของนิสิตที่ใช้หอประชุม คือ จัดประชุม สภานิสิต ซึ่ง สภานิสิตนี้ มีควบคู่กับองค์การนิสิต ผมคิดเอาเองว่า สภานิสิตเป็นนโยบาย แล้วองค์การนิสิตเป็นองค์กรที่นำไปปฏิบัติ (แต่จริงเท็จยังไงก็ไม่ทราบ) นอกจากนั้น หอประชุมยังเป็นสถานที่จัดโต้วาที และกิจกรรมอื่นๆของนิสิตที่จะมาเข้าประชุมกันมากๆ สำหรับผมแล้ว หอประชุมเป็นสถานที่เรียนตอนที่อยู่ ปี ๔ ซึ่งเป็นปีสุดท้าย สำหรับวิชาส่งเสริมการเกษตรบางวิชา ซึ่งมีฐานสำนักงานอยู่ที่หอประชุม ซึ่งจำได้ว่า ที่หอประชุมยังมีสำนักงานของข้าราชการในมหาวิทยาลัย และสำนักส่งเสริมการเกษตร สำหรับ การใช้หอประชุมครั้งสุดท้ายของนิสิต คือการที่จบการศึกษาออกไปทำงาน แล้วได้กลับมารับพระราชทานปริญญาบัตร จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลที่ ๙ ประกาศความเป็นบัณฑิตเกษตร ณ หอประชุมแห่งนี้นั่นเอง

เมื่อสมัยอยู่ประมาณ ปี ๒ เพื่อนผมคนหนึ่งที่อยู่จังหวัดระยอง กลับมาจากบ้าน ได้หิ้วเอา สุราตะวันออกดีกรีต่างๆกัน ติดตัวมาด้วยประมาณ ๗-๘ ขวด มีเพื่อนผู้อาวุโสจากเชียงใหม่ แนะนำให้ เอาขวดเหล้า ๔-๕ ขวดไปฝังดินไว้ ๔-๕ วันเพื่อให้รสกลมกล่อม แต่พวกเรา ๓-๔ คน ต้องการลองลิ้มรสสุราตะวันออกส่วนที่เหลือ จึงไปจับกลุ่มกันที่ริมสระน้ำ หน้าหอประชุม โดยเอาเหล้าไปแชไว้ในน้ำในสระหน้าหอประชุมให้เย็นๆหน่อย มีมะขามเปียกเป็นกับแกล้ม ดวดกันทีละเป๊ก คุยกันไปเรื่อยๆ จนหมด ต้องไปเอาที่ฝังดินไว้มาดื่มต่อ ตกลงเลยไม่รู้ว่า ถ้าฝังดินแล้ว รสชาติจะเป็นอย่างไร เพราะหมดวันนั้นเอง พวกเราที่นั่งด้วยกันตอนนั้น ตอนนี้ก็ยังคุยถึงกันอยู่เสมอๆ เพราะมีความสุข เป็นที่ประทับใจ ที่นั่น ตอนนั้น บรรยากาศเงียบ สงบ อากาศเย็นสบาย นั่งคุยกันเหมือนอยู่ที่บ้านตัวเอง นานๆ ยามหน้าประตูใหญ่ “ ลุงแย้ม “ ก็แวะมาทักทายสักหนหนึ่ง

พวกเรามานั่งเล่นที่หน้าหอประชุมเวลานั้น ตอนเย็นๆอาจจะมีหลายกลุ่ม หรือเป็นคู่ หรือนั่งอ่านหนังสือเดี่ยวๆ เพราะร่มเย็นดี ในขณะที่จับกลุ่มคุยกัน หากมีเพื่อนมาจอดจักรยานทักทาย หรือคนไหนจะอาสา เราจะรวบรวมเงิน จ้างให้เพื่อนลงน้ำ ก็ลงไปทั้งชุด ให้เปียกๆเล่นๆ แล้ว ก็มานั่งคุยกันต่อ ไม่มีอะไร เพียงให้เพื่อนทำอะไรแผลงๆเป็นที่สนุกสนาน เท่านั้น

ในปัจจุบันนี้ ทั้งๆที่บริเวณถนนรอบๆหอประชุมจะจอแจไปด้วย รถยนต์ รถมอเตอร์ไซค์รับจ้าง ประชาชนและนิสิตเดินสวนกันไปมา บริเวณด้านข้างหอประชุมเป็นสถานที่จอดรถของบุคลากรที่ทำงานและเรียนในบริเวณมหาวิทยาลัย และรอบๆหอประชุมก็จะมีชาวบ้านแถวนั้นมาเดินออกกำลังกาย ทุกสิ่งทุกอย่างรอบๆหอประชุมยังมีชีวิตชีวาและจอแจมากกว่าสมัยก่อนมาก แต่ตัวหอประชุมเพียงแต่ตั้งตระหง่านอยู่ด้วยความเงียบ มีแต่เรื่องราวภาพของความหลังสำหรับใครบางคนในสมัยก่อนๆ ผมก็มีความหลังเหมือนกัน จำได้ว่าในวันลอยกระทงปีหนึ่ง ครอบครัวของผมพร้อมด้วยย่าที่มาจากต่างจังหวัดมาที่หน้าหอประชุม ตั้งใจจะมาเยี่ยมผม พบว่า ผมกำลัง ร่ายรำไปรอบๆสระน้ำ พร้อมเสียงเพลงรำวงเกษตร เป็นที่ขบขัน เพราะเขาคิดว่าผมเป็นคนขี้อาย คงไม่กล้าทำสิ่งเหล่านี้

จากสถานที่นั้น เมื่อ ๒-๓ วันก่อน ผมก็เดินต่อไป จากหอประชุมไปสู่ถนนใหญ่ ตามหลังกลุ่มนิสิตชายหญิงที่ตัวสูงๆงามสง่า พวกเขา เดินกันไป คุยกันสนุกสนาน ผมคิดถึงตัวเองที่มีสมองแจ่มใส เหมือนเขา ขณะที่มีวัยเดียวกันเมื่อ กว่า ๕๐ ปีก่อนโน่น

บู๊ คนเคยหนุ่ม
เขียนในวันลอยกระทง
๒๒ พย. ๒๕๖๑